Đại lý
Valve
Nước
Hơi
Tay gạt
Tay vặnChưa có sản phẩm trong giỏ hàng.
Valve
Tìm hiểu về cấu tạo van cổng
Cấu tạo van cổng bao gồm những bộ phận nào và mỗi chi tiết đảm nhiệm vai trò ra sao trong quá trình vận hành? Nội dung dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ vấn đề này một cách hệ thống và dễ áp dụng.
1. Tìm hiểu về cấu tạo van cổng
Van cổng là loại van đóng/mở bằng cách nâng hoặc hạ cánh van theo phương thẳng đứng, cho phép dòng lưu chất đi qua gần như toàn phần khi van mở hoàn toàn. Chính vì đặc điểm này, cấu tạo van cổng được thiết kế theo hướng đơn giản nhưng chịu lực tốt, phù hợp cho các hệ thống đường ống có đường kính lớn và áp suất trung bình đến cao.
Về bản chất, cấu tạo van cổng (hay còn gọi là cấu tạo van cửa) gồm các bộ phận chính sau:
- Thân
- Nắp
- Trục (ty)
- Đĩa (cổng/cửa)
- Bộ phận vận hành
2. Ai cần biết cấu tạo van cổng
Không chỉ kỹ sư thiết kế hệ thống mới cần hiểu cấu tạo van cổng. Trên thực tế, có ít nhất ba nhóm đối tượng nên nắm rõ vấn đề này:
- Kỹ sư thiết kế và giám sát: Việc hiểu cấu tạo van cửa giúp đánh giá khả năng chịu áp, vật liệu làm kín, giới hạn nhiệt độ và mức độ phù hợp của van với từng môi trường lưu chất cụ thể như nước sạch, nước thải, hơi nóng hay dầu
- Thợ lắp đặt và bảo trì: Khi nắm rõ cấu tạo van cổng, thợ thi công sẽ biết cách lắp van đúng chiều, siết bulong đúng lực, cũng như phát hiện nhanh các lỗi thường gặp như kẹt trục, rò rỉ tại nắp van hoặc mòn gioăng làm kín
- Người mua vật tư và chủ đầu tư: Hiểu cấu tạo van cổng giúp tránh mua nhầm van giá rẻ nhưng cấu tạo đơn giản, vật liệu kém, không phù hợp với điều kiện làm việc thực tế của hệ thống
3. Chi tiết cấu tạo van cổng
Trong cấu tạo van cổng, từng bộ phận đều được thiết kế nhằm đảm bảo khả năng chịu áp lực, độ kín khi đóng và sự ổn định trong quá trình vận hành lâu dài. Việc phân tích chi tiết từng thành phần giúp người sử dụng hiểu rõ bản chất làm việc của van và lựa chọn đúng loại phù hợp với hệ thống.
3.1 Thân và nắp
Thân và nắp là hai bộ phận tạo nên kết cấu chịu lực chính trong cấu tạo van cổng:
- Thân van có nhiệm vụ bao bọc toàn bộ các chi tiết bên trong và kết nối trực tiếp với đường ống thông qua các kiểu kết nối như mặt bích, ren hoặc hàn.
- Trong khi đó, nắp van được lắp với thân bằng bulong hoặc ren, tạo thành khoang kín để trục và đĩa van làm việc ổn định
Vật liệu chế tạo thân và nắp thường là đồng thau, gang, inox, đồng hoặc nhựa, tùy theo áp suất, nhiệt độ và tính chất của lưu chất. Chất lượng gia công bề mặt tiếp giáp giữa thân và nắp, cũng như hệ gioăng làm kín tại vị trí này, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng chống rò rỉ và độ bền lâu dài của van.
3.2 Trục
Trục van (ty van) là bộ phận truyền chuyển động trong cấu tạo van cửa, kết nối trực tiếp giữa bộ phận vận hành và đĩa van. Khi người dùng tương tác với bộ phận vận hành, trục sẽ quay và tịnh tiến theo phương thẳng đứng, làm đĩa van nâng lên hoặc hạ xuống để đóng/mở dòng chảy
Trục van trong cấu tạo van cửa thường được chế tạo từ thép không gỉ nhằm đảm bảo độ bền cơ học, khả năng chống ăn mòn và hạn chế kẹt trục trong quá trình sử dụng. Dựa trên thiết kế, trục van có thể là trục nổi hoặc trục chìm, mỗi loại phù hợp với những điều kiện lắp đặt và không gian khác nhau.
3.3 Đĩa
Đĩa van (còn gọi là cổng hoặc cửa van) là bộ phận trực tiếp thực hiện chức năng đóng/mở dòng lưu chất.
- Khi van mở hoàn toàn, đĩa được nâng lên khỏi tiết diện dòng chảy, cho phép lưu chất đi qua gần như không bị cản trở
- Khi van đóng, đĩa hạ xuống và ép chặt vào bề mặt làm kín, tạo độ kín cần thiết cho hệ thống
Ngoài ra, đĩa van trong cấu tạo van cổng có thể được thiết kế dưới nhiều dạng như đĩa đặc, đĩa mềm hoặc đĩa chữ V (hình kim). Việc lựa chọn đúng loại đĩa ảnh hưởng lớn đến khả năng làm kín, độ bền và mức độ phù hợp của van với từng loại lưu chất.
3.4 Bộ phận vận hành
Bộ phận vận hành là bộ phận giúp người sử dụng tác động trực tiếp để điều khiển trạng thái đóng hoặc mở của van.
- Phổ biến nhất là tay vặn hoặc tay quay, cho phép thao tác nhẹ và chính xác đối với các van có kích thước nhỏ đến trung bình
- Đối với các van cổng có kích thước lớn hoặc lắp đặt trong hệ thống yêu cầu tự động hóa, tay vận hành có thể được thay thế bằng bộ truyền động điện hoặc khí nén
Việc lựa chọn bộ phận vận hành phù hợp giúp giảm lực thao tác, nâng cao độ an toàn và đảm bảo van hoạt động ổn định trong suốt quá trình sử dụng.
4. Cấu tạo van cổng được diễn giải ở đâu
Thông tin về cấu tạo van cổng không chỉ xuất hiện trong các tài liệu giới thiệu sản phẩm, mà còn được diễn giải và tiêu chuẩn hóa trong nhiều nguồn khác nhau. Việc tham khảo đúng tài liệu giúp kỹ sư, thợ thi công và người mua vật tư hiểu chính xác bản chất cấu tạo, tránh nhầm lẫn khi lựa chọn và sử dụng van
- Trước hết, catalog và tài liệu kỹ thuật của nhà sản xuất là nguồn phổ biến và trực quan nhất. Tại đây, cấu tạo van cổng thường được thể hiện bằng bản vẽ cắt (cut-away), sơ đồ chi tiết từng bộ phận và thông số vật liệu tương ứng
- Bên cạnh đó, các tiêu chuẩn kỹ thuật như JIS, DIN, BS, ANSI hoặc ISO cũng là nơi cấu tạo van cổng được diễn giải một cách chính thống
- Ngoài ra, bản vẽ thiết kế và hồ sơ kỹ thuật của dự án cũng là nguồn tham khảo quan trọng
Đối với các dòng van cổng Minh Hòa, cấu tạo van cổng được thể hiện thông qua catalogue van Minh Hòa
5. Hiểu sai về cấu tạo van cửa
Một trong những hiểu sai phổ biến nhất là cho rằng van cổng chỉ là một loại van “đóng mở đơn giản”, không cần quan tâm đến cấu tạo van cổng chi tiết. Thực tế, chỉ cần khác nhau về dạng cánh van hoặc kiểu trục là đặc tính vận hành và giá thành đã thay đổi đáng kể
Một hiểu sai khác là nhầm lẫn cấu tạo van cổng với cấu tạo van điều tiết. Do cấu tạo cánh van di chuyển lên xuống, nhiều người nghĩ có thể dùng van cổng để điều chỉnh lưu lượng. Điều này không đúng, vì cánh van và bề mặt làm kín của van cổng không được thiết kế cho chế độ mở một phần, dễ gây mòn và hư hỏng nhanh
Ngoài ra, không ít người cho rằng các van trông giống nhau thì cấu tạo van cổng là như nhau. Trên thực tế, vật liệu thân van, trục van, gioăng làm kín và tiêu chuẩn sản xuất là những yếu tố tạo ra sự khác biệt lớn về độ bền và độ an toàn khi vận hành
Chúng tôi - tác giả MHV của VanMinhHoa.com, là nhóm tác giả thực hiện các bài viết chia sẻ. Dựa trên kiến thức thực tế có được từ nhà máy, kiến thức liên quan đến ngành valve (van) các tiêu chuẩn về ống và valve, kiến thức vật liệu chế tạo van,... Tác giả chia sẻ kiến thức chuyên môn chuyên sâu tới người dùng và độc giả
