Van 1 chiều phi 60 – Kinh nghiệm chọn đúng ngay từ đầu

1. Van 1 chiều phi 60 là gì

Van 1 chiều phi 60 là loại van chỉ cho phép dòng lưu chất chảy theo một chiều duy nhất, thường được sử dụng trên các hệ thống đường ống có ống nhựa phi 60 trong thực tế thi công dân dụng và bán công nghiệp. Điểm cần lưu ý là “phi 60” không phải ký hiệu kích thước tiêu chuẩn của van, mà là cách gọi quen thuộc theo đường kính ngoài của ống

Van 1 chiều phi 60 thường tương đương với van DN50 (2 inch) theo hệ kích thước danh nghĩa .Hiểu đúng khái niệm này là bước đầu tiên để tránh chọn nhầm van không lắp được hoặc gây thắt cổ dòng chảy

2. Vì sao kích thước van 1 chiều phi 60 dễ nhầm lẫn

Nguyên nhân chính khiến van 1 chiều 60 dễ bị chọn sai nằm ở chỗ: Cùng một số “60” , nhưng lại đang nói về hai hệ ống hoàn toàn khác nhau

2.1 Với hệ ống nhựa phi 60 là D60 chỉ đường kính ngoài

Trong hệ ống nhựa, cách gọi van 1 chiều phi 60 thực chất là:

• D60 chỉ đường kính nối ống ngoài ≈ 60 mm
• Đường kính trong của ống nhỏ hơn đáng kể

2.2 Với hệ ống thép phi 60 đang nói tới DN50

Ngược lại, trong hệ ống thép:

• Người dùng thường gọi ống theo kích thước danh nghĩa (DN)

• Ống thép DN50 có đường kính ngoài phi 60.33mm được làm tròn là 60

• Nên khi nói van 1 chiều phi 60 có thể được hiểu và van 1 chiều DN50

 Chính vì sự khác biệt giữa cách gọi của ống nhựa và ống thép, nhiều người vẫn băn khoăn DN50 là phi bao nhiêu, và chỉ khi hiểu rõ mối liên hệ này mới có thể chọn đúng van 1 chiều phi 60 ngay từ đầu, tránh lắp sai và phát sinh chi phí không cần thiế

3. Kiểu van 1 chiều phi 60 phổ biến nhất

Trong dải kích thước van 1 chiều 60, không phải kiểu van nào cũng phù hợp để sử dụng ổn định lâu dài. Thực tế lắp đặt và vận hành cho thấy, có3 kiểu van được dùng nhiều nhất, bởi chúng đáp ứng tốt cả về kích thước, lưu lượng và điều kiện làm việc của hệ ống phi 60

3.1 Van 1 chiều lá lật phi 60

Van 1 chiều lá lật phi 60 là dòng van được sử dụng phổ biến nhất trong các hệ thống nước dân dụng và bán công nghiệp. Loại van này thực chất là van DN50, được lắp cho ống nhựa D60 hoặc ống thép DN50. Van 1 chều phi 60 lá lật hoạt động theo cơ chế lật tư do theo dòng nước và trọng lực của trái đất. Chính vì vậy van 1 chiều phi 60 lá lật thường phù hợp với hệ nhống như:

• Hệ bơm chạy liên tục
• Bơm dân dụng, tăng áp
• Đường ống cần lưu lượng ổn định hơn là phản ứng nhanh

3.2 Van 1 chiều lò xo phi 60

Nếu van lá lật làm việc theo quán tính, thì van 1 chiều lò xo phi 60 luôn trong trạng thái sẵn sàng đóng. Bên trong van luôn tồn tại một lực lò xo ép đĩa van về vị trí đóng. Dòng nước muốn đi qua phải thắng lực này, và ngay khi áp lực giảm, van đóng lại gần như tức thì. Van 1 chiều phi 60 kiểu lò xo thường được ứng dụng trong:

• Hệ thống đóng/ngắt thường xuyên
• Vị trí cần chặn ngược nhanh
• Hệ có áp lực đủ mạnh và ổn định

3.3 Van 1 chiều cánh bướm phi 60

Van 1 chiều cánh bướm phi 60 nằm giữa hai thái cực trên. Thay vì một lá lớn hay một đĩa bị ép mạnh, van dùng hai cánh nhỏ đối xứng, mỗi cánh chỉ cần mở một góc nhỏ để dòng nước đi qua. Van 1 chiều 60 cánh bướm thường được ứng dụng trong hệ thống có:

• Không gian lắp đặt hạn chế như phòng bơm chật, trần kỹ thuật và tuyến ống sát tưởng
• Dùng trên đường ống có lưu lượng vừa – lớn, dòng chảy ổn định trong hệ bơm tăng áp quy mô nhỏ – trung bình

4. Hiểu thông số đặc điểm trên thân van 1 chiều phi 60

Trước khi lắp van 1 chiều phi 60, chỉ cần dành vài phút quan sát các ký hiệu được đúc hoặc in trực tiếp trên thân van, người dùng đã có thể tránh được rất nhiều lỗi lắp đặt phổ biến. Mỗi ký hiệu không chỉ là thông tin kỹ thuật, mà còn là “chỉ dẫn sử dụng” của nhà sản xuất. Dưới đây là 5 thông số chỉ dẫn mà người dùng cần hiểu đúng:

• DN50: Kích thước danh nghĩa của van tương úng phi 60
• PN: Trên thân van 1 chiều 60 thường gặp các ký hiệu PN10 hoặc PN16. Ở một số dòng van nhập khẩu, thông số này có thể được ghi dưới dạng 10K hoặc 16K, nhưng về bản chất đều dùng để chỉ áp suất làm việc tối đa mà van có thể chịu được trong quá trình vận hành
• Mũi tên chỉ chiều dòng chảy: Thân van 1 chiều 60 luôn có mũi tên chỉ chiều dòng chảy, đây là dấu hiệu bắt buộc phải quan sát trước khi lắp đặt
• Tiêu chuẩn đúc: Một số van 1 chiều phi 60 sẽ có thêm ký hiệu tiêu chuẩn như BS/DIN/JIS…
• Vật liệu thân van 1 chiều 60 như:
  • Nhựa: Trên thân thường ghi uPVC hoặc PVC…
  • Đồng: Thường trên thân không ghi vật liệu mà nhận biết chủ yếu bằng màu sắc. Riêng với dòng van đồng, đại lý chúng tôi có cung cấp dòng van 1 chiều Minh Hòa đáp ứng tốt yêu cầu về độ kín, độ bền và kích thước tiêu chuẩn
  • Inox: Trên thân van 1 chiều 60 có nhiều mác vật liệu như:
    • CF8/SCS13: Inox 304
    • CF8M/SCS14: Inox 316

Trong đó, mũi tên chiều dòng chảy là chi tiết quan trọng nhất của van 1 chiều 60 nếu ắp ngược chiều sẽ khiến van đóng sai, nhanh hỏng và gây tụt áp nghiêm trọng

5. Van 1 chiều phi 60 loại nào dễ bảo trì nhất

Khi nói đến van 1 chiều 60, đa số người dùng chỉ quan tâm van có kín hay không, mà ít khi nghĩ đến câu hỏi:

““Nếu vài năm nữa van gặp vấn đề, mình có sửa được không?”

Thực tế cho thấy, với cùng kích thước phi 60, khả năng bảo trì giữa các kiểu van khác nhau rất lớn:

• Có loại chỉ cần mở ra vệ sinh là dùng tiếp
• Có loại hỏng là gần như phải thay mới

Nếu xét ở tiêu chí dễ tháo – dễ kiếm tra – dễ xử lý: Van 1 chiều phi 60 lá lật là loại dễ bảo trì nhất

5.1 Van 1 chiều lá lật 60 dễ bảo trì

Điểm khác biệt của van 1 chiều lá lật phi 60 không nằm ở vật liệu hay giá thành, mà ở cách nhà sản xuất cho phép người dùng “tiếp cận ruột van”. Với thiết kế mở sửa và lắp lại. Van 1 chiều 60 lá lật có đặc điểm như:

• Nắp van tháo rời phía trên
• Lá van gắn bằng chốt bản lề

Điều này đồng nghĩa với việc so thể mở van ngay tãi chỗ mà không cần cắt ống hay tháo toàn bộ tuyến ống. Trong khi đó, nhiều loại van 1 chiều khác nhu van 1 chiêu phi 60 lò xo có thân liền khối không được thiết kế để sửa chữa

5.2  Cách tháo van 1 chiều lá lật phi 60 

Việc tháo van 1 chiều 60 dạng lá lật nhằm kiểm tra lá van, trục bản lề và bề mặt làm kín không quá phức tạp, tuy nhiên cần thực hiện đúng thứ tự để tránh cong lá hoặc làm mất chi tiết. Dưới đây là 7 bước nhanh dọn dễ hiểu để người dùng áp dụng:

• Bước 1 – Chuẩn bị và đảm bảo an toàn: Trước khi thao tác người dùng cần:
  • Ngắt hoàn toàn nguồn cấp nước
  • Xả hết nước còn tồn trong đường ống
  • Đảm bảo bên trong van không còn áp lực
• Bước 2 – Nới lỏng và tháo nắp chính của van 1 chiều  phi 60 dạng lá lật:
  • Sử dụng cờ lê hoặc dụng cụ phù hợp để nới lỏng các bu lông trên nắp van
  • Nới đều các bu lông, không tháo lệch một phía
  • Nhấc nắp van lên để lộ toàn bộ cụm lá lật bên trong

• Bước 3 – Tiếp cận cụm bản lề bên hông thân van:
  • Quan sát bên hông thân van sẽ thấy một con ốc nhỏ hoặc nút bịt tròn đây là vị trí giữ chốt trục bản lề của lá van
  • Nới lỏng và tháo nút/ốc ra
• Bước 4 – Tháo ốc giữ chốt trục
• Bước 5 – Rút chốt trục ra khỏi thân van:
  • Nếu chốt trục trượt ra dễ dàng, chỉ cần rút thẳng
  • Nếu chốt bị kẹt do cáu cặn: Gõ nhẹ vào thân hoặc đẩy nhẹ để chốt lộ ra

• Bước 6 – Nhấc lá van ra khỏi thân van 1 chiều phi 60:
  • Sau khi chốt trục đã được rút hoàn toàn, lá van sẽ không còn bị giữ
  • Nhấc nhẹ lá van ra khỏi ghế van
  • Tiến hành kiểm tra: Mép lá van, gioăng làm kín và trục bản lề
• Bước 7 – Kiếm tra, vệ sinh và lắp lại van