Van cổng tay vặn – 6 điều không phải ai cũng biết

Van cổng tay vặn là thiết bị quen thuộc trong nhiều hệ thống nước nhưng không phải ai cũng hiểu đúng cách sử dụng của loại van này. Bài viết này, chúng tôi tổng hợp 5+ điều quan trọng người dùng hay bỏ qua khi lựa chọn van cổng tay vặn, giúp bạn chọn đúng, lắp đúng và dùng van bền hơn theo thời gian

1. Van cổng tay vặn là gì

Van cổng tay vặn là loại van cổng được vận hành bằng cách vặn tay trực tiếp để nâng hoặc hạ cửa van, từ đó đóng hoặc mở hoàn toàn dòng chảy trong đường ống. Tên gọi van cổng tay vặn này bắt nguồn từ hai yếu tố:

  • Chủng loại van: Van cổng
  • Cách vận hành: Vặn hoặc xoay bằng tay. Chính cơ chế này mà van cổng tay vặn là một chủng loại của dòng van tay vặn

van cổng vặn là gì

Khi cửa van cổng tay vặn được nâng lên hết hành trình, dòng chảy đi qua gần như không bị cản trở; khi hạ xuống, dòng chảy bị chặn hoàn toàn

2. Van cổng vận hành bằng cách nào

Van cổng tay vặn không chỉ có một kiểu vận hành duy nhất. Tùy vào kích thước van, áp lực hệ thống và điều kiện lắp đặt, van cổng có thể được vận hành bằng nhiều cách khác nhau như:

2.1 Van cổng tay xoay

Van cổng tay xoay chính là cách gọi khác của van cổng tay vặn. Người vận hành dùng tay xoay trực tiếp trên trục van để điều khiển cửa van lên hoặc xuống. Đặc điểm của dòng van cổng vặn bằng tay là:

  • Áp dụng cho kích thước nhỏ (thường DN15 ~ DN40)
  • Kết nối phổ biến bằng ren
  • Thân van thường bằng đồng hoặc inox
  • Có thể thao tác bằng một tay

van cổng tay vặn

Đây là dạng van cổng tay vặn được sử dụng nhiều nhất trong các hệ thống nước sinh hoạt và đường ống nhánh

2.2 Van cổng tay quay (vô lăng)

Khi kích thước van tăng lên, lực cần để nâng cửa van cũng tăng theo. Lúc này, van cổng tay vặn không còn phù hợp, thay vào đó là van cổng tay quay sử dụng vô lăng. Van cổng tay quay thường được dùng khi:

  • Kích thước từ DN50 ~ DN100 trở lên
  • Van kết nối mặt bích
  • Áp lực hệ thống cao

van cổng tay quay vô lăng

So với van cổng tay xoay, tay quay giúp giảm lực vận hành và cho phép thao tác ổn định hơn với các van lớn

2.3 Van cổng điều khiển

Trong các hệ thống lớn hoặc yêu cầu tự động hóa, việc vận hành bằng tay, dù là van cổng tay vặn hay tay quay đều không còn phù hợp. Khi đó van cổng điều khiển (điện hoặc khí nén) được sử dụng khi:

  • Van cổng có kích thước lớn
  • Vị trí lắp đặt khó thao tác
  • Cần đóng/mở từ xa hoặc theo tín hiệu điều khiển

van cổng điều khiển

3. Ứng dụng của van cổng vặn bằng tay

Van cổng tay vặn thường được sử dụng trong các hệ thống có kích thước đường ống nhỏ, yêu cầu đóng/mở hoàn toàn dòng chảy và vị trí lắp đặt cho phép thao tác trực tiếp bằng tay. Dưới đây là các ứng dụng tiêu biểu của van cổng tay vặn:

  • Hệ thống cấp nước sinh hoạt trong nhà: Van cổng tay vặn sử dụng trên các đường ống nhánh cấp nước cho từng khu vực hoặc trước thiết bị sử dụng như bồn nước, máy lọc, bình nóng lạnh…
  • Hệ thống nước kỹ thuật dân dụng: Lắp đặt tại đường ống cấp nước cho từng tầng, nhánh ống cấp vào phòng kỹ thuật hoặc tuyến ống dự phòng ít khi đóng/mở
  • Hệ thống cấp nước ngoài trời quy mô nhỏ: Sử dụng tại đầu các nhánh cấp nước cho đường ống tưới cây hoặc khu vực cần cô lập dòng chảy

ứng dụng của van cổng vặn bằng tay

4. Van cổng tay vặn có dùng để điều tiết dòng chảy được không

Đây là thắc mắc rất phổ biến khi sử dụng van cổng tay vặn, đặc biệt trong các hệ thống nhỏ, nơi người dùng muốn “mở bớt cho nước chảy yếu lại”. Tuy nhiên, cảm giác có thể điều chỉnh được bằng tay không đồng nghĩa với việc van được thiết kế để điều tiết. Theo góc độ kỹ thuật, van cổng vặn bằng tay không phải là van điều tiết vì cấu tạo của van cổng được thiết kế để:

  • Mở hoàn toàn
  • Hoặc đóng hoàn toàn
  • Khi van ở trạng thái mở lưng chừng, dòng chảy sẽ:
    • Đập trực tiếp vào mép cửa van
    • Tạo xoáy và rung động trong thân van

van cổng vặn bằng tay có dùng để điều tiết dòng chảy được không

Hệ quả khi sử dụng van cổng tay vặn để điều tiết trong thời gian dài có thể dẫn đến:

  • Xói mòn cửa van, làm giảm độ kín khi đóng
  • Rung và kẹt cửa van, khiến việc vặn ngày càng nặng
  • Giảm nhanh tuổi thọ van, dù hệ thống không quá lớn

Đây chính là lý do phổ biến khiến van cổng chưa cũ nhưng đã khó đóng kín hoặc bị kẹt

5/5 - (1 bình chọn)
favicon van minh hòa 01
Đại lý Van Minh Hòa at Đại lý Van Minh Hòa (MHV) | Website |  + posts

Chúng tôi - tác giả MHV của VanMinhHoa.com, là nhóm tác giả thực hiện các bài viết chia sẻ. Dựa trên kiến thức thực tế có được từ nhà máy, kiến thức liên quan đến ngành valve (van) các tiêu chuẩn về ống và valve, kiến thức vật liệu chế tạo van,... Tác giả chia sẻ kiến thức chuyên môn chuyên sâu tới người dùng và độc giả

Trả lời